سنوات خدمت (پایان کار) چیست؟

سنوات خدمت یا پایان کار به چه کسانی تعلق می گیرد و مبلغ آن چقدر است؟

سنوات خدمت یا پایان کار کارگران

برابر با ماده ۲۴ قانون کار کارفرما مکلف است به کارگری که یک سال و یا بیشتر به کار اشتغال داشته به ازای هر سال کار معادل یک ماه آخرین حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت کند. در مصوبات بعدی این مزایا به تمام کارگران با سابقه بیشتر و یا کمتر از یک سال نیز تعمیم یافت.

در ماده ۲۴ قانون کار اینگونه آمده است: «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.»

مفاهیم اصلی و عناصر این تعریف به قرار زیر هستند:

الف- خاتمه قرارداد

ب- آخرین حقوق

الف- خاتمه قرارداد

ماده ۲۱ قانون کار طرق و روش های اتمام قرارداد را بازنشستگی، فوت، از کار افتادگی کلی، اتمام قرارداد و استعفای کارگر اعلام کرده است. 

1- استعفای کارگر: در تبصره ماده ۲۱ قانون کار کارگری که می خواهد استعفا بدهد باید یک ماه قبل استعفای خود را به صورت کتبی به کارفرما ارائه بدهد و پس از اتمام مدت یک ماه قرارداد کار کارگر خاتمه یافته تلقی می شود. در این حالت مزایای پایان کار (سنوات خدمت) به کارگر مستعفی تعلق می گیرد.

2- ترک کار: طبق توضیحات فوق ملاحظه می شود که ترک کار از اشکال خاتمه قرارداد نبوده و مزایای پایان کار در مورد آن موضوعیت پیدا نمی‌کند. در تعریف ترک کار یک اصل اساسی وجود دارد و آن نیت و خواست قلبی کارگر به ترک کار است. در شرایطی که کارگری مجبور به ترک کار از عدم رعایت مقررات قانون کار مانند حقوق معوقه، عدم واریز بیمه و امثال آن می شود چنین شرایطی را نمی توان ترک کار به حساب آورد و کارفرما با تحمیل شرایط ترک کار مسبب انحلال قرارداد شده و کارگر مستحق دریافت مزایای سنوات خدمت یا پایان کار خواهد بود.

3- اخراج از کار: چنانچه کارگری بدون عذر موجه از جانب کارفرما اخراج شود و پس طی مراح شکایت بازگشت به کار گرفته و در کار قبلی خود مشغول به کار شود ایام تعلیق جزو سابقه کار بوده و طبق ماده ۲۹ قانون کار سنوات خدمت به این مدت تعلق می گیرد.

در صورتی پس از اخراج امکان بازگشت به کار وجود نداشت و رابطه کاری قطع شد کارفرما مکلف است مزایای پایان کار را به کارگر پرداخت نماید.

ب- آخرین حقوق

برابر با ماده ۳۶ قانون کار مزد ثابت از جمع مزد شغل و مزایای ثابت به تبع شغل بدست می آید. مزایای ثابت به تبع شغل مواردی هستند که به هر شغل به صورت خاص تعلق گرفته اند مانند مزایای سختی کار، حق سرپرستی، فوق العاده شغل، حق جذب و امثال آن.

مزایای رفاهی و انگیزشی ماننده کمک هزینه مسکن، خواربار، حق اولاد، پاداش افزایش تولید جزو مزد ثابت و مزد مبنا نیستند.

بنابراین منظور از آخرین حقوق، مزد ثابت ۳۰ روزه شامل مزد شغل و مزایای ثابت به تبع شغل است.

قانون کار